Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen

Het is al lang bekend dat longaandoeningen het gevolg kunnen zijn van het werk. In de loop van de tijd heeft er een revolutie plaatsgevonden op het gebied van industrieën, technologie, wetenschap, politiek en sociale ontwikkeling. Door de verbetering van de arbeidsomstandigheden zijn bijvoorbeeld traditionele pneumoconiosen (stoflongen) veroorzaakt door de steenkoolmijnen in Limburg relatief zeldzaam geworden. Hierdoor is de indruk ontstaan dat longproblematiek die met het werk samenhangt, tot het verleden behoort. Echter, in de werksituatie komen longaandoeningen regelmatig voor, maar de aard is door de genoemde ontwikkelingen wel gewijzigd.

Arbeidsrelevante longaandoeningen zijn alle longaandoeningen die het functioneren op het werk nadelig beïnvloeden, ongeacht of de oorzaak in het werk is gelegen. Longaandoeningen die ontstaan door het beroep (bijvoorbeeld beroepsastma) en aandoeningen die preëxistent aanwezig zijn en verergerd worden door het werk (bijvoorbeeld beroepsgebonden astma) worden arbeidsgerelateerde longaandoeningen genoemd. Arbeidsrelevante longaandoeningen komen vaak voor. Aandoeningen aan de longen en luchtwegen vormen ongeveer 2% van de jaarlijkse WAO-instroom. In totaal betreft het in Nederland circa 18.000 arbeidsongeschikten. Door TNO-arbeid is in het verleden onderzoek verricht naar het beroepsgerelateerde aandeel hiervan (Lisv 1998, 1999, 2000)1.

Longaandoeningen kunnen ernstige beperkingen opleveren bij het uitvoeren van werk, vooral als het fysiek belastend zwaar werk is. Gevolgen van ernstige longaandoeningen zijn ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Een snel gestelde diagnose en een adequate behandeling zijn dus vereist voor een meest gunstige prognose. De longen kunnen worden blootgesteld aan belastende factoren zoals chemische, fysische en biologische prikkels. Maar ook in de thuissituatie kunnen de longen en luchtwegen vaak worden blootgesteld aan belastende factoren, bijvoorbeeld door stof, vocht, schimmels of slechte ventilatie in de woning, of door het uitoefenen van hobby’s.

Bij het opsporen en diagnosticeren van een arbeidsrelevante longaandoening is het essentieel om te starten met een goede medische uitdieping van de klachten. Vervolgens moet onderzocht worden of er een relatie tussen de klachten en het werk mogelijk is of lijkt te zijn. Dit betekent aanwijzingen verzamelen. Het verzamelen van deze aanwijzingen kan door kwalitatief en/of kwantitatief blootstellingsonderzoek. Het is hierbij belangrijk dat er met een multidisciplinaire blik wordt gekeken. Dat wil zeggen een uniek samenspel van de bedrijfsarts, longarts en arbeidshygiënist. Binnen het NKAL zijn deze kerndisciplines vertegenwoordigd. Hierdoor is het NKAL inmiddels uitgegroeid tot een centrum voor klinische arbeidsgeneeskunde en heeft als doelstelling de kwaliteit van zorg voor arbeidsrelevante longaandoeningen te bevorderen.

Voor meer informatie: Link door naar het NKAL